8 lipca 2020 roku mija dokładnie pół roku od wprowadzenia w Polsce obowiązku wystawiania recept w postaci elektronicznej. Od momentu uruchomienia systemu do dziś lekarze wystawili już ponad 275 mln e-recept dla 25 mln pacjentów. Nie tylko personel medyczny, ale także pacjenci przekonali się do tego e-rozwiązania i chętnie z niego korzystają ― udział e-recepty wzrósł do 95% w maju, gdy w lutym tuż przed epidemią koronawirusa SARS-CoV-2 było to 88%.

Od 8 stycznia 2020 r. istnieje obowiązek wystawiania recept w wersji elektronicznej. Od początku tego roku w Polsce wystawiono ponad 207 mln e-recept, co ogółem stanowi 90 proc. wszystkich wystawionych takich dokumentów. Z e-recepty w tym roku skorzystało już 20,5 mln pacjentów, najwięcej w grupie wiekowej 61-70 lat.

Jak pokazują wyniki badania „Świadomość i postrzeganie Internetowego Konta Pacjenta” zrealizowanego w kwietniu 2020 przez firmę ARC Rynek i Opinia, Polacy znają e-receptę. Niemal wszyscy badani deklarują, że słyszeli o e-recepcie (93 proc.). Wśród osób posiadających Internetowe Konto Pacjenta w serwisie www.pacjent.gov.pl odsetek ten jest jeszcze wyższy i wynosi aż 97 proc. Prawie wszyscy ankietowani nie mieli żadnych trudności z realizacją e-recepty.



- Cyfryzacja systemu ochrony zdrowia jest jednym z priorytetowych działań Ministerstwa Zdrowia i polskiego rządu. Pomimo początkowych obaw związanych z wprowadzeniem obowiązkowej e-recepty możemy dziś mówić o sukcesie - podkreśla Janusz Cieszyński, wiceminister zdrowia. - Konsekwentnie realizowane działania wsparte pakietem zachęt finansowych i regulacji prawnych przyspieszyły proces informatyzacji i przyniosły oczekiwane rezultaty. Pandemia była punktem zwrotnym, który przyspieszył tempo ich wdrożenia i powszechność e-recepty.

Wiceminister zdrowia Janusz Cieszyński wskazuje, że w ciągu 6 miesięcy od wprowadzenia obowiązku korzystania z elektronicznej recepty, jako nieliczni w Europie, dołączyliśmy do czołówki państw, takich jak Estonia, Dania czy Szwecja, w których wdrożenie e-recepty zakończyło się sukcesem, a poziom wystawianych e-recept nie spada poniżej 90 proc.

- Ten sukces, to zasługa całego środowiska, jego determinacji i wiary w powodzenie misji „cyfryzacja” - zaznacza Cieszyński. - Entuzjazm i życzliwość dla zmian ze strony pacjentów, lekarzy i farmaceutów spowodowały, że istotnie wzrosło grono zwolenników telemedycyny. W praktyce oznacza to, że najprawdopodobniej łatwiej będzie nam kontynuować wdrożenie zaplanowanych kolejnych e-usług, takich jak e-skierowanie, e-rejestracja i elektroniczna dokumentacja medyczna ― dodaje Cieszyński.

Miesiąc, w którym wybuchła epidemia koronawirusa SARS-CoV-2 w Polsce był okresem przełomowym, a zarazem wielkim sprawdzianem zarówno dla zastosowanych w e-recepcie rozwiązań technologicznych jak i funkcjonowania całego systemu ochrony zdrowia. Dziś całe środowisko dostrzega korzyści płynące z cyfryzacji oraz zgodnie przyznaje, że e-recepta zdała egzamin i dzięki niej możliwe było załatwienie spraw związanych ze zdrowiem, całkowicie online bez konieczności wychodzenia z domu. W niecałe dwa miesiące od wdrożenia systemu, obowiązkowo w skali całego kraju, gwałtownie wzrosła liczba zarówno wystawionych jak i zrealizowanych e-recept oraz znacznie spadła liczba zrealizowanych recept papierowych. Liczba recept papierowych w marcu spadła o 47% w stosunku do stycznia, a w maju spadek ten wyniósł -78%.

Dzięki wprowadzeniu e-recepty ważnej 365 dni, pacjenci mogli również zaoszczędzić czas i ograniczyć liczbę kontaktów z przychodnią tylko w celu otrzymania e-recepty na kontynuację leczenia. W okresie od stycznia do czerwca br. 18 tysięcy lekarzy wystawiło ponad 4 mln e-recept na leki do stosowania w ciągu 360 dni kuracji. Z takiej możliwości skorzystało ponad 1 mln pacjentów.



Przybywa młodych entuzjastów e-recept
Najmłodszy pacjent otrzymał e-receptę w pierwszym roku życia, najstarszy, któremu wystawiono e-receptę ma 112 lat. Najwięcej e-recept wystawia się w grupie wiekowej 61-70 lat. W każdej grupie wiekowej od początku epidemii widoczny jest wzrost udziału e-recept. Największy wzrost, o 24 punkty procentowe, zaobserwowano w grupie 18-30 lat (z 60 proc. w styczniu do 84 proc. w czerwcu).

W ostatnim półroczu pacjenci realizowali e-recepty średnio w ciągu 5 dni od wystawienia, tu również widoczna jest zmiana, w kolejnych miesiącach czas ten ulegał skróceniu. W styczniu było to ponad 7 dni, a w czerwcu już niecałe 2 dni.

Przytaczane wcześniej badania ARC Rynek i Opinia pokazują również, że Polacy polubili e-receptę ― jest ona pozytywnie oceniana przez 84 proc. badanych. Polacy najbardziej doceniają to, że dzięki niej nie muszą już iść osobiście do przychodni, żeby otrzymać receptę na kontynuację leczenia oraz brak papierowej postaci recepty. Badanie potwierdza też, że e-recepta to wygoda i duże ułatwienie dla Polaków.

Lekarze odeszli od papieru
Od 8 stycznia 2020 roku lekarze mają obowiązek wystawiać e-recepty, z pewnymi wyjątkami ściśle określonymi w ustawie, jak np. brak dostępu do internetu, czy w przypadku recepty pro familie czy pro auctore. W ciągu ostatnich 6 miesięcy wyraźnie rośnie liczba lekarzy wystawiających e-recepty. Dziś takie dokumenty wystawia ok. 58 tys. lekarzy dziennie. We wszystkich grupach wiekowych nastąpił wzrost udziału lekarzy wystawiających e-recepty. Największy wzrost, o 22 punkty procentowe, od lutego, tuż przed epidemią, zaobserwowano wśród lekarzy do 30 roku życia. W czerwcu br. największy odsetek lekarzy wystawiał e-recepty w grupie wiekowej 41-50 lat (81 proc.).

Średnio codziennie w okresie od stycznia do czerwca lekarze wystawiali ok. 1,2 mln e-recept, choć były też dni rekordowe gdy np. w marcu, jednego dnia zostało wystawionych ponad 2 mln e-recept. Najwięcej e-recept wystawia się w godz. 10-11.

W Polsce najwięcej e-recept wystawianych jest na leki na nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca oraz choroba wieńcowa (10,3%); nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca (8,1%); wysoki poziom cholesterolu (6,6%), czy preparaty stosowane w leczeniu cukrzycy (5,5%).

Mazowieckie liderem w regionach
Najwięcej e-recept (13 proc.), wystawionych było w województwie mazowieckim, a niewiele mniej, bo 12 proc. w opolskim. W czołówce województw, które miały największy udział e-recept w stosunku do całego kraju znalazło się jeszcze województwo śląskie, w którym wystawiono 9 proc. e-recept. Najstarszy pacjent, który dostał elektroniczną -receptę miał 112 lat i pochodził z województwa lubuskiego, a najstarszy lekarz, który wypisał e-receptę miał 98 lat i był z Mazowsza.

W 8 województwach liczba unikalnych pacjentów, którzy otrzymali e-receptę wynosi ponad 1 mln (dolnośląskie, kujawsko-pomorskie, łódzkie, lubelskie, małopolskie, podkarpackie, pomorskie, wielkopolskie). W woj. śląskim jest to ponad 2 mln pacjentów, a woj. mazowieckim ponad 3 mln.